Reakt zet VR in voor leren van nieuw gedrag bij jongeren met een verslaving

Het concept is eenvoudig vertelt Marcel. “Cliënten leren in een veilige omgeving verleidingen af te wijzen en gezonde keuzes te omarmen – letterlijk, door beelden in de VR-omgeving van zich af te duwen of naar zich toe te trekken.”

Foto’s zijn toegespitst op het probleem van unieke cliënt

Hij geeft een voorbeeld. “Je zet de VR-bril op en start jouw persoonlijke ‘game’. Die VR-omgeving werkt met logo’s en foto’s. Stel, iemand wil stoppen met roken, dan plaats je het logo van bijvoorbeeld een pakje Marlboro in het systeem (negatieve prikkel). En daar tegenover staat altijd een plaatje van iets wat je wilt blijven koesteren, bijvoorbeeld een foto van je partner (een positieve prikkel). In de game, dus in de VR-omgeving, zie je wisselent beide foto’s op je afkomen. In iedere hand heb je een controller. Het pakje Marlboro sla je weg, de foto van je partner omarm je. Afhankelijk van welke slechte gewoonte iemand af wil leren zoek je de juiste plaatjes, bijvoorbeeld: Netflix logo, wietlogo, logo pornhub, Playstation enz. De foto’s zijn toegespitst op het probleem van de unieke cliënt. Na afloop van de sessie worden die foto’s weer verwijderd. Voor een volgende cliënt worden voor hem/haar specifieke foto’s geuploaded in de VR-omgeving.”

Bewust gedrag inzichtelijk maken en actief aanpakken

Door het gebruik virtual reality wordt onbewust gedrag inzichtelijk gemaakt en actief aangepakt. De VR-technologie komt van GripVR en is gebaseerd op het wetenschappelijk onderbouwde Approach-Avoidance Task (AAT)-principe.

Ervaringsgerichte hulpverlening

Marcel: "Bij Reakt geloven we in vernieuwende manieren om cliënten te ondersteunen, afgestemd op hun wensen en leeftijd. Daar voegen we nu virtual reality (VR) aan toe. Jongeren zijn opgegroeid met games, met virtual reality. Zo’n bril sluit naadloos aan op hun belevingswereld. Daarmee heb je al een eerste slag gewonnen. De jongeren met een verslavingsprobleem die meedoen aan de pilot zijn op zoek naar een nieuw perspectief. Niet alleen behandelen, maar ook ondersteuning in het dagelijks leven waar ze te maken krijgen met de verleidingen waar ze graag nee tegen willen zeggen. Wij willen ze helpen weer regie te krijgen over hun leven. Dat vraagt oefening, begeleiding en gesprekken met ze, aldus Marcel.

“Ik zie dit als een veelbelovende stap richting moderne, ervaringsgerichte hulpverlening!”

Coachen, begeleiden en evalueren 

De game is slechts één helft van het verhaal. Coaching en begeleiding vormen de onmisbare schakel. “Vooraf bespreken we met de cliënt wat zijn of haar persoonlijke valkuilen zijn. Bijvoorbeeld hoe om te gaan met moeilijke momenten, wat helpt wel/niet). Na elke sessie spreken we samen door wat er gebeurde in het spel én in het dagelijks leven. De kracht van deze aanpak zit in de combinatie van onbewuste gedragssturing en bewuste gedragsverandering. De game richt zich op het onbewuste gedragspatroon. Coaching werkt met het bewuste brein aan gedragsverandering en gewoontevorming.”, vat Marcel samen.  

Hoe werkt het in de praktijk? 

• Elke cliënt doorloopt een VR-traject van minstens 6 sessies in 3 weken.
• Voor en na elke sessie is er een begeleidingsmoment.
• De sessies worden ondersteund door herstelcoaches van Reakt die daarin getraind worden.
• Er wordt gewerkt met persoonlijke ‘triggers’ die de ervaring heel persoonlijk maken wat weer een stevige basis legt voor een blijvende gedragsverandering. Met de cliënten wordt vooraf bepaald wat deze triggers zijn.

De cliënten in de testfase

De eerste groep jongeren die gaan deelnemen aan deze pilot zijn afkomstig van het Jongerenloket van de gemeente Rotterdam. Daar hebben we als Reakt een contract voor een ontwikkeltraject. Toen ze hoorden over de inzet van VR werden ze erg enthousiast, vertelt Marcel.

En na de testfase? 

Marcel: “We willen verschil maken in het leven van onze cliënten. Nieuwe technologieën kunnen ons daarbij helpen door onze behandelingen op een hoger niveau te tillen. GripVR biedt een unieke kans om jongeren op een innovatieve manier te helpen bij hun psychische problemen. Cliënten leren niet alleen over verandering, maar kunnen deze ook daadwerkelijk ervaren en toepassen.

Evalueren

Wat het effect is het gebruik van VR op het leven van de jongeren gaan we evalueren, zegt Marcel. Ik heb hooggespannen verwachtingen. Ik hoop dat jongeren met angststoornissen, ADHD, depressie en verslavingsproblematiek ook geholpen kunnen worden om te gaan met moeilijke situaties dankzij VR.
Na de pilotfase kunnen we de ervaringen analyseren en bepalen hoe we GripVR breder kunnen implementeren binnen onze organisatie.

Meer weten of wil je dit zelf ervaren?

Neem contact op met Marcel Ooms voor informatie of een demo. Bekijk ook het filmpje.